جزیره موریس رضا شاه کجاست

جزیره موریس رضاشاه کجاست؟

جزیره موریس در اقیانوس هند است در نزدیکی ماداگاسکار قرار دارد. در رابطه با رضا شاه پهلوی بنیان گذار سلسله پهلوی در ایران، جزیره موریس جایگاه خاصی دارد. زمانی که رضا شاه از سلطنت استعفا داد و پسرش، محمد رضا پهلوی، به سلطنت رسید، نیروهای متفقین ایران رااشغال کردند. سپس رضا شاه توسط نیروهای انگلیس به جزیره موریس تبعید شد.

جزیره موریس کشوری جزیره ای در اقیانوس هند است که در شرق قاره آفریقا و در نزدیکی ماداگاسکار قرار دارد. تور موریس یک مقصد گردشگری بسیار محبوب است، سواحل زیبا، صخره های مرجانی، آتشفشان های خاموش، جنگل های استوایی و آب و هوای گرمسیری دارد. قبلا مستعمره پرتغال، فرانسه و بریتانیا بوده است.

مردم جزیره موریس

ابتدا پرتغالی ها در قرن 16 موریس را کشف کردند. در قرن 17، هلندی ها مستقر شدند و نام آن را به افتخار شاهزاده موریس ناسو گذاشتند. سپس فرانسوی ها در قرن 18 حکومت را به دست گرفتند. در اوایل قرن 19، بریتانیا طی جنگ های ناپلئونی آن را تصرف کردند. در سال 1968، موریس استقلال خود را از بریتانیا به دست آورد.در سال های اخیر، موریس یک یاز موفق ترین کشورهای آفریقا در توسعه اقتصادی و کاهش فقر بوده است.

محل سکونت رضا شاه پهلوی در جزیره موریس

در جزیره موریس، رضا شاه پهلوی به همراه خانواده اش مدتی کوتاه در کاخ ولیری سکونت داشتند این کاخ در منطقه موکا شهر پورت لوئیس واقع شده است. کاخ موکا ابتدا با نام لیس پارمیس شناخته می شد و در دهه 1860 ساخته شده بود، در سال 1913 دوباره با بتن مقاوم در برابر طوفان ساخته شده است. مزارع و باغ های زیبا، استخر رومی، کانال آب و چرخ آبی از ویژگی های این کاخ است. رضا شاه در سال های نخست تبعیدش به مدت حدود 6 ماه در این مکان اقامت داشته است.پس از اشغال ایران توسط بریتانیا و شوروی و استفا رضا شاه ، او به همراه خانواده ابتدا به بندر عباس و سپس قصد فرود در بمبئی داشتند، اما ورود آنها به هند مجاز نشد و در نهایت به موریس منتقل شدند.از ویژگی های زندگی در تبعید، کاخ به عنوان تبعیدگاه، پرچم شیر و خورشید ایران بر روی بام نصب شد و به رضا شاه خوش آمد گویی رسمی شد.

روایت شده که رضا شاه حتی یک تخت سلطنتی برای خواب نخواست و ترجیح داد بر روی قالیچه روی زمین بخوابد. او هرگز احساس راحتی در آنجا نکرد، آب و هوای گرم و شنیدن صدای قورباغه در شب او را آزرده کرد.او احساس می کرد زندانی است، گفته اند، من زندانی ام و باید مانند زندانی رفتار کنم و تمایلی به ملاقات با دیگران نداشت.پس از چند ماه، رضا شاه به دلیل ناخوشی و نامساعد بودن اقلیم درخواست انتقال به یک موقعیت خشک تر را داد، و به مقصد آفریقای جنوبی  ژوهانسبورگ حرکت کردند.

کاخ تا دهه 1950 در اختیار خانواده بود، سپس توسط خانواده شمس پهلوی دختر رضا شاه خریداری شد و بعد در مالکیت دولت ایران قرار گرفت. پیشنهاد فروش کاخ در سال 2018 توسط دولت ایران مطرح شد، اما پس از واکنش منفی عمومی، فعلا وضعیت آن برای فروش منتفی اعلام شد.امروزه ملک همچنان بلا استفاده است، حفاظت آن  بر عهده دولت ایران قرار دادارد و فقط یک نگهبان در آن حضور دارد.

علت تبعید رضا شاه در جزیره موریس

جزیره موریس در سال 1320 خورشیدی به عنوان اولین تبعیدگاه رضا شاه پهلوی، بنیان گذار سلسله پهلوی در ایران، انتخاب شد. در طول سلطنت رضا شاه، اصلاحات گسترده ای را در زمینه های مختلف انجام داد، تاسیس ارتش مدرن، تاسیس دانشگاه تهران، ساخت راه آهن سراسری ایران و محدودسازی قدرت روحانیت. اما به همان اندازه که اصلاحاتش موثر بود، حکومت استبدادی، سرکوب مخالفان و وابستگی رو به رشد به آلمان نازی، دشمنی متفقین به ویژه بریتانیا و شوروی را برانگیخت.

علت تبعید رضا شاه پهلوی به جزیره موریس، مجموعه ای از دلایل سیاسی، نظامی، و امنیتی بود که در چارچوب تحولات جنگ جهانی دوم و نگرانی های متفقین انگلیس و شوروی از نفوذ آلمان نازی در ایران شکل گرفت.رضا شاه سیاست بی طرفی در جنگ جهانی دوم را اعلام کرده بود، اما در عمل، روابط با آلمان نازی گسترش یافته بود.

بسیاری از مهندسان، مستشاران، و کارشناسان آلمانی در ایران حضور داشتند و در صنایع راه آهن، ارتش، و صنعت نفت فعالیت میکردند. این موضوع به شدت بریتانیا و شوروی را نگران کرد،چرا که ایران موقعیت راهبرداری مهمی برای آنها داشت.در سال 1320، نیروهای بریتانیا از جنوب و نیروهای شوروی از شمال به ایران حمله کردند.

هدف اصلی: تامین امنیت مسیر انتقال کمک های نظامی از طریق ایران به شوروی معروف به کریدور جنوبی. رضا شاه تلاش کرد از تمامیت ارضی ایران دفاع کند، اما ارتش ایران ناتوان بود و پس از چند روز، تسلیم شد.

رضا شاه در 25 شهریور سال 13209 مجبور به استعفا شد و سلطنت را به پسرش محمد رضا شاه واگذار کرد. با وجود استعفا، متفقین هنوز نگرانی بودند که داو بتواند از طریق هوادارانش در ارتش یا دولت باز گردد. یا به نوعی به سیاست های داخلی ایران تاثیر بگذارد. بریتانیا به دنبال مکانی بسیار دور افتاده و امن بود که در کنترل کامل خود باشد. از اروپا، ایران، و متحدان بالقوه دور باشد و هیچ گونه امکان ارتباط یا فعالیت سیاسی در آن وجود نداشته باشد.

جزیره موریس که در اقیانوس هند و تحت سلطه کامل بریتانیا بلود، از نظر بریتانیا بهترین گزینه برای تبعید یک پادشاه سابق با نفوذ محسوب می شد.انگلیسی ها نمی خواستند رضا شاه در ایران بماند، چون احتمال داشت مردم یا بخش هایی از ارتش به او وفادار بماند و مقاومت در برابر اشغال ایجا شود. تبعید او، راهی برای کاهش خطر شورش یا ایجاد اختلال در نظم تحت اشغال متفقین بود. حضور او در ایران می توانست عامل بی ثباتی سیاسی و اجتماعی در دوران اشغال باشد.

رضا شاه در ژوهانسبورگ دچار افسردگی، بیماری و انزوای شدید شد. در تاریخ 4 مرداد 1323 در سن 66 سالگی درگذشت. پیکرش ابتدا به قاهره مصر منتقل و در آنجا دفن شد. سال ها بعد، پس از تثبیت حکومت محمد رضا شاه، جسدش به ایران منتقل شد و در آرامگاه رضا شاه در شهر ری دفن گردید.